Nhân Vật Lịch Sử

Trần Duy Hưng (16/01/1912 – 02/10/1988) là một nhà y học, và là Chủ tịch Ủy ban Hành chính đầu tiên của thành phố Hà Nội (30/08/1945 đến 12/1946; 1954 đến 1977 – khi ông nghỉ hưu). Ông cũng là Thứ trưởng Bộ Nội vụ và Bộ Y tế của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Thời Kì Đầu

Trần Duy Hưng sinh ngày 16/01/1912 tại phố Hàng Bông – Thợ Nhuộm. Quê hương của ông là làng Hòe Thị, tổng Hoài Đức, hiện thuộc phường Phương Canh, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Ông theo học ngành y cùng với các y bác sĩ Tôn Thất Tùng, Đặng Văn Ngữ, Nguyễn Hữu Thuyết, Huỳnh Kham, Nhữ Thế Bảo, Ngô Trâm, Lê Đức Mạnh.

Ông tích cực tham gia vào các phong trào xã hội và được tôn trọng trong giới trẻ, nhà trí thức thời đó. Ông là lãnh đạo của phong trào Hướng đạo sinh Bắc Kỳ dưới sự hướng dẫn của huynh trưởng Hoàng Đạo Thúy và đội viên có nhiều kinh nghiệm Vũ Thành Đô. Trong cuộc sống của mình, ông thường sử dụng cây đàn Violon, hợp tác với đồng đội của mình để hát các bài ca cách mạng và diễn thuyết tại chợ Canh (nay là chợ Hòe Thị). Sau khi chính phủ Bảo Đại được lập sau cuộc đảo chính Nhật Bản, ông được mời làm Bộ trưởng Bộ Thanh niên Quốc gia Việt Nam, nhưng ông từ chối.

Thị Trưởng Đầu Tiên

Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã mời bác sĩ Trần Duy Hưng làm Thị trưởng Hà Nội, trở thành thị trưởng đầu tiên dưới chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông đã đồng ý vì ông nói: “Chủ tịch Hồ Chí Minh thật tuyệt vời! Tôi coi Người như một tấm gương toàn diện về những điều tốt đẹp, tôi muốn học theo.” Từ tháng 8/1945, ông là Chủ tịch Ủy ban Hành chính Hà Nội từ 1945 đến 1946. Dưới cương vị Chủ tịch Ủy ban Hành chính Hà Nội, ông đã tập trung được sự ủng hộ đông đảo của người dân dưới cờ của chính quyền mới. Ông cũng giúp đảng Cộng sản chiếm được 6 ghế trong Quốc hội khóa I, trong cuộc bầu cử với hơn 180 ứng cử viên đến từ các tổ chức khác. Ông đã tích cực lãnh đạo các hoạt động cứu đói và chống lại tham nhũng trong thời điểm đó.

Các Hoạt Động Khác

Ông đã tham gia làm Đại biểu Quốc hội Việt Nam từ khóa I đến khóa VIII [1] và là Ủy viên Ủy ban Y tế và xã hội của Quốc hội [2]. Sau khi Hà Nội bị chiếm đóng bởi Pháp, ông trở về Việt Nam Dân chủ Cộng hòa lên Chiến khu Việt Bắc và giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Nội vụ (04/1947 – 1954) và Thứ trưởng Bộ Y tế (06/1954).

Chủ tịch Hà Nội Lâu Nhất

Sau ngày 10/10/1954, ông trở về Hà Nội và được tin tưởng giữ cương vị thủ đô cho đến năm 1977. Ông là người đi đầu trong mọi hoạt động, đã lãnh đạo thành phố đạt mức sản xuất lúa cao nhất miền Bắc. Tất cả các hoạt động công nghiệp, thương mại, chăn nuôi và ngay cả sản xuất rau sạch đều tiên tiến hơn cả cả nước. Hà Nội cũng là nơi đầu tiên triển khai mô hình nhà lắp ghép, sau đó được áp dụng ở các tỉnh thành khác.

Ông cũng tận dụng tối đa nguồn tri thức từ các tiểu tư sản như Nghiêm Tử Trình, Trịnh Văn Bô để phát triển thành phố. Ông cũng dám thay đổi các chủ trường khó khăn vào thời điểm đó. Vào những năm 1960, Trần Duy Hưng đã quyết định bán nhà phân phối cho các cán bộ, để thành phố có tiền và các cán bộ có nhà riêng để tự sửa chữa và cải tạo. Khi hàng hóa khan hiếm trong cuộc chiến chống Mỹ, ông đã mở cơ hội cho các tư nhân sản xuất thủ công những mặt hàng thiết yếu.

Ông cũng là Thị trưởng với tầm nhìn về tương lai. Trong suốt thời gian ông là Chủ tịch, quy hoạch xây dựng tổng thể của thành phố luôn được tôn trọng. Ông có ý tưởng biến sông Hồng thành một đặc trưng của Hà Nội.

Trần Duy Hưng là một người sống giản dị, trung thực, luôn tận tụy với nhân dân. Ông luôn hiện diện để động viên những người dân trong thời gian khó khăn, đưa những người bị thương cấp cứu tại các bệnh viện trên địa bàn Hà Nội thời điểm đó. Trần Duy Hưng cũng cùng với nhân dân xây dựng lại những căn nhà bị bom phá hủy trên những con phố bị Mỹ tấn công bằng bom B52 như Khâm Thiên, An Dương, Bạch Mai, kể cả trong 12 ngày đêm của trận Điện Biên Phủ lịch sử tháng 12 năm 1972.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nhận xét về ông: “Ông là một con người của nhân dân Việt Nam, dành trọn cho nhân dân Việt Nam; ông là một người trí thức để lại tấm gương sáng cho các thế hệ trí thức hiện tại và tương lai học tập và noi theo”.

Khen Thưởng

Bác sĩ Trần Duy Hưng đã được trao Huân chương Hồ Chí Minh vào ngày 03/02/2005.

Vinh Danh

Vào năm 1999, UBND Thành phố Hà Nội đã quyết định đặt tên ông cho một con đường mới ở phía Tây thành phố Hà Nội, thuộc quận Cầu Giấy (trước đây là đường Ngô Gia Tự). Đường Trần Duy Hưng kéo dài từ ngã tư đường Nguyễn Chí Thanh – Đường Láng đến ngã tư đường Phạm Hùng – Khuất Duy Tiến và đã trở thành nơi nổi tiếng với các hoạt động mại dâm.

Tham Khảo

(Tham khảo: Wikipedia)

Related Posts